Overwinterende plaagdieren

De dagen worden korter en kouder, waardoor de meeste mensen zich straks liever binnen dan buiten bevinden. Dit geldt niet alleen voor mensen: ook verschillende dieren zoeken in deze tijd van het jaar een beschutte plaats om de winter door te komen. Om overlast door deze wintergasten binnenshuis te voorkomen moeten nu maatregelen worden genomen. Om welke dieren gaat het precies? En wat kunnen we doen om de overlast te beperken?

Overwinterende vliegen

Op twee momenten in het jaar kun je binnenshuis overlast ervaren door grote aantallen vliegen. Overwinterende vliegen zoeken in de herfst een beschutte plaats om de winter door te komen, bijvoorbeeld een spouwmuur, en verlaten deze weer in het voorjaar. Herfstvliegen, klustervliegen en grasvliegen zijn veelvoorkomende soorten die dit gedrag vertonen. Zodra het kouder wordt klusteren deze vliegen samen met hun soortgenoten om te overwinteren, soms wel met duizenden of miljoenen bij elkaar. In de natuur doen ze dat in holle bomen, maar als ze dichtbij stedelijk gebied leven, komen ze regelmatig terecht in gebouwen. Vaak hebben hoge gebouwen, zoals kerken en flats, de voorkeur. In de winter is er meestal vrij weinig overlast omdat hun stofwisseling door de kou vrijwel stilstaat. Tenzij de kamer verwarmd wordt: dan worden de vliegen weer actief. In het voorjaar zullen de vliegen een weg naar buiten zoeken waarbij sommige vliegen de weg binnenshuis kwijtraken. Deze overlast duurt doorgaans twee weken, zowel in het voor- als in het najaar en is daarna weer voorbij.

Wantsen en lieveheersbeestjes

Ook andere insecten zoeken in de herfst graag de warmte op. Zo kunnen lieveheersbeestjes in de winter in grote aantallen aangetroffen worden. Het gaat dan vaak om de invasieve veelkleurige Aziatische lieveheersbeestjes, die met honderden of duizenden bij elkaar overwinteren. Hiervoor zoeken ze beschutte plaatsen op zoals spouwen of andere nauwe openingen in en rond het huis. Wanneer het warmer wordt gaan ook deze insecten weer naar buiten, waarbij ze soms de verkeerde afslag pakken en binnenshuis opduiken. Lieveheersbeestjes eten tijdens hun winterslaap niet en zullen doorgaans geen schade veroorzaken. Wel kunnen ze vlekken achterlaten door uitwerpselen of wanneer ze geplet worden. Ook vuurwantsen, bladpootrandwantsen en andere wantsachtigen staan erom bekend te overwinteren, waarbij ook zij in woningen of schuren terecht kunnen komen. Deze dieren richten ook geen schade aan, maar kunnen door hun (soms massale) aanwezigheid wel als hinderlijk worden ervaren.

Overwintering in huis voorkomen

Om overlast door overwinterende insecten te voorkomen kunnen naden en kieren afgeschermd worden met fijnmazig gaas. Zo kunnen de kleine beestjes niet binnenkomen. Doe dit niet wanneer de beestjes al binnen zijn, maar juist voordat ze in de herfst hun schuilplaatsen opzoeken of na het uitvliegen in de lente. Als er toch (in grote aantallen) overwinterende insecten binnengekomen zijn kunnen ze met de hand of met een stofzuiger verwijderd worden.

Bij overlast in huis door plaagdieren is het in de eerste plaats van belang om vast te stellen om welk diertje het gaat. Is het een incidentele gast of een terugkerend probleem? Hebben we te maken met een verdwaald buitenbeestje of met een schadelijk insect? In onze Kennisbank staat informatie over de meest voorkomende plaagdieren. De gevonden dieren kunnen ook voor determinatie en advies worden aangeboden bij het KAD.