Rouwmuggen (Sciaridae)

Orde: Diptera (vliegen en muggen)
Familie: Sciaridae (rouwmuggen)

Rouwmuggen, ook wel bekend als drekvliegen, zijn kleine, meestal zwarte ‘vliegjes’ die worden aangetroffen in vochtige omgevingen, zoals bij een lekkende gootsteen of in potgrond van kamerplanten.
In Nederland komen meer dan 130 soorten voor. De varenrouwmug (Sciara analis) is een veel voorkomende soort bij kamerplanten.

Uiterlijk

Rouwmuggen hebben een slank, donker lichaam en lange poten, wat hen een mugachtig uiterlijk geeft. Zij zijn vaak tussen te 1 en 5 mm groot en bezitten een karakteristieke vleugeladering en lange, draadachtige antennes.

Leefwijze

De ontwikkeling van rouwmuggen vindt plaats op zeer vochtige plaatsen waar de bodem verontreinigd is met rottend organisch materiaal.
Dergelijke broedplaatsen worden in woningen onder meer gevormd daar waar lekkages optreden van bijvoorbeeld leidingen van de centrale verwarming, de afvoer van gootsteen, badkuip, douche of toilet. Ook in kruipruimtes kan een defect riool of een lekkage van een waterleiding leiden tot ophoping van organisch materiaal. Daarnaast kunnen rouwmuggen zich ontwikkelen in bloembakken en planten met potgrond.

De eitjes worden meestal in de bovenste laag van de bodem gelegd, waarna de larven zich ontwikkelen en voeden met algen, schimmels en dood organisch materiaal.

Rouwmuggen komen jaarrond voor. Er treden dan ook meerdere generaties per jaar op. Volwassen rouwmuggen vliegen niet gemakkelijk. Veelal bewegen zij zich snel in korte springvluchten over een oppervlak.

Schade

Doordat rouwmuggen zich snel kunnen voortplanten kunnen zij, door de grote aantallen waarin ze voorkomen, in huis hinderlijk zijn.

Sommige soorten rouwmuggen kunnen in de champignonteelt of in plantenkassen schade toebrengen, doordat de larven van de rouwmuggen jonge wortels van zaailingen aanvreten.

Wering en preventie

Het beheersen van rouwmuggen kan een uitdaging zijn, maar er zijn verschillende methoden om hun populatie onder controle te houden.

De beste manier om deze kleine vliegjes te weren is het opsporen van broedplaatsen en deze te saneren, door bijvoorbeeld gebreken op te heffen en de eventuele aanwezige verontreiniging te verwijderen.

Verder is het belangrijk om een goede hygiëne aan te houden en lekkages snel te repareren, zodat er geen vochtige locaties ontstaan waarin ze zich kunnen ontwikkelen.

Bij kamerplanten zijn het verminderen van de bodemvochtigheid, het vermijden van overbewatering (bijv. door de planten water te geven via een schoteltje of waterdruppelaar) en het regelmatig luchten van de potgrond effectieve preventieve maatregelen.

Bestrijding

Na de getroffen weringsmaatregelen is een bestrijding in het algemeen niet nodig. Mocht u toch aanhoudende overlast ervaren van rouwmuggen in plantenpotten, dan kunnen er ter bestrijding aaltjes (nematoden) worden ingezet die parasiteren op de larven. Naast aaltjes zijn er ook roofmijten verkrijgbaar die kunnen worden ingezet voor de bestrijding van rouwmuggen.

De volwassen rouwmuggen kunnen worden weggevangen met (gele) plakstrips, die u plaatst bij de plant.

Een voorbeeld van een plakstrip tegen rouwmuggen.

Advies

Mochten de wering- en bestrijdingsmaatregelen, uitgevoerd aan de hand van deze informatie, onvoldoende resultaat opleveren, neem dan contact op met het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD).