Knutten (Ceratopogonidae spp.)

Orde: Diptera (vliegen en muggen)
Familie: Ceratopogonidae (knutjes)

Deze muggen worden ook wel knutjes, knaasjes of kneuten genoemd. Er komen ongeveer 100 soorten knutten in Nederland voor.

Uiterlijk

Knutten behoren tot de orde Diptera, wat betekent dat ze één paar vleugels hebben. Ze zijn zeer klein, namelijk tussen de 1 en 4 millimeter.

Levenscyclus

De paring van knutten vindt plaats in en rondom zwermen. De vrouwtjes zetten, na een bloedmaaltijd te hebben genuttigd, de eitjes af in het water. Dit kan in kleine of grote, stilstaande of stromende wateren zijn, denk ook aan potten met water, holle bomen of zelfs in de modder. De eitjes komen na 3 tot 11 dagen uit, waarna de larven nog eens 7 maanden in/bij het water leven. Hierna verpoppen de larven zich tot volwassen muggen, waarbij de poppen 2 tot 5 dagen aan het wateroppervlakte hangen, net als bij de gewone steekmuggen.

Overlast

Knutten kunnen zorgen voor vervelende steken, wat overlast kan veroorzaken. Toch wordt hier in Nederland zelden melding van gemaakt. Er zijn veel soorten knutten, maar enkel de vrouwtjes van het geslacht Culicoides steken mensen. Deze beten kunnen enorm jeuken. In Schotland kunnen het echte plagen worden, waardoor buiten werken op sommige plaatsen niet meer mogelijk is.
Door hun steekgedrag kunnen knutten overdragers zijn van ziektes. Bij paard(-achtigen) en ander vee kunnen knutten voor veel overlast zorgen, zeker als het dier allergisch is voor de steken. Mogelijke virussen die ze over kunnen brengen zijn o.a. het blauwtongvirus, Schmallenbergvirus en het Afrikaanse-paardenpestvirus.
Het is mogelijk dat in de toekomst, bij aanleg van nieuwe natte natuurterreinen, er plaagontwikkeling van knutten ontstaat, waardoor ze wel overlast geven.

Wering en bestrijding

Knutten zullen vooral aan het einde van de dag actief worden en opzoek gaan naar een bloedmaaltijd. Wat dan helpt is het lichaam goed te bedekken en in beweging te blijven. Ook het creëren van een luchtstroom door middel van een ventilator helpt bij het op afstand houden van de knutten. Verder kunnen de knutten buiten gehouden worden door het plaatsen van fijnmazige horren voor ramen en deuren.
Een effectieve bestrijding zonder dat het milieu wordt aangetast, is op dit moment niet bekend.

Advies

Mochten de weringsmaatregelen, uitgevoerd aan de hand van deze informatie, onvoldoende resultaat opleveren, neem dan contact op met het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD).