Elzenhaantje (Agelastica alni (L.))

Orde: Coleoptera (kevers)
Familie: Chrysomelidae (bladkevers)

Het elzenhaantje komt in ons land algemeen voor in koele tot natte bossen. Het leeft van de bladeren van elzen, soms op wilgen, hazelaars, haagbeuken, linden en enkele andere loofboomsoorten.
De kever kan overlast veroorzaken wanneer ze in grote aantallen voorkomen.

Uiterlijk

Het elzenhaantje is een kevertje van zo’n 6-8 mm lang, met een gewelfd, eivormig lichaam. Het is metaalblauw, soms zwart van kleur en heeft zwarte poten en antennes.
De eitjes hebben een oranjegele kleur, de larven zijn zwart.

Ontwikkeling en leefwijze

Kevers ondergaan een volledige gedaanteverwisseling. Dit wil zeggen dat de ontwikkeling 4 stadia kent: ei–larve–pop–adult.
De kevers, die hebben overwinterd, beginnen in het voorjaar met vreterij aan de bladeren van elzen. In mei en juni worden de eitjes in hoopjes op de onderzijde van bladeren afgezet. De larven komen na ca. 14 dagen uit en doen zich tegoed aan de bladeren; aanvankelijk in grote aantallen bijeen, later ieder afzonderlijk. Eerst wordt de opperhuid van de bladeren weggevreten (venster-vreterij), vervolgens worden de bladeren door oudere larven geskeletteerd. Enkel de bladnerven blijven over.
Omstreeks juli vindt de verpopping in de grond plaats. Twee tot drie weken later komen de kevers tevoorschijn. Na een korte periode van vreterij (ze eten gaten in bladeren) houden ze een diapauze tot de herfst, waarna ze overwinteren onder afgevallen blad en mos.

Schade

De schade aangericht door elzenhaantjes kan, wanneer ze in grote aantallen voorkomen, aanzienlijk zijn, maar is niet ernstig te noemen. Aangezien alleen bladvreterij optreedt, kunnen de bomen zich hiervan gemakkelijk herstellen.

Wering en preventie

Een chemische bestrijding is niet nodig en bovendien ongewenst, aangezien dit een schadelijk effect heeft op de plaatselijke flora en fauna. Zo zijn er diverse kever-, wantsen-, vliegensoorten en insectenetende vogels die het elzenhaantje en/of de larven op hun menu hebben staan.

In gebouwen voorkomende kevers kunnen het beste weggevangen en buiten uitgezet worden. Om te voorkomen dat ze de woning binnendringen, kunt u kieren en spleten in de buitenmuur afdichten en horren plaatsen in ramen en deuren.

Advies

Mochten de weringsmaatregelen, uitgevoerd aan de hand van deze informatie, onvoldoende resultaat opleveren, neem dan contact op met het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD).