Duizendpoten (Chilopoda)

Klasse: Chilopoda (duizendpoten)
Familie: o.a. Lithobiidae, Geophilidae

Duizendpoten hebben een groot aantal poten, maar zeker geen duizend. Ieder lichaamssegment heeft per lichaamssegment één paar poten. Dit in tegenstelling tot miljoenpoten (Diplopoda) die twee paar poten per lichaamssegment bezitten. Duizendpoten vreten niet aan planten; het zijn actieve jagers (predatoren) die zich voornamelijk voeden met insecten, kleine slakken en wormpjes.
De enige soorten die af en toe toch binnenshuis aangetroffen worden zijn soorten uit de familie Geophilidae.

Uiterlijk

Een duizendpoot heeft een langgerekt lichaam bestaande uit vele segmenten, met een kleur die varieert van rood of bruin tot zeer bleekgeel. Aan de kop staan twee voelsprieten en een paar gifklauwen, die zijn ontstaan uit het voorste pootpaar.

Volwassen duizendpoten hebben gek genoeg altijd een oneven aantal pootparen, minstens 15 paar. Dit verschilt per soort. Zo heeft de gewone steenloper (Lithobius forficatus) 15 pootparen, terwijl de gele aardkruiper (Geophilus flavus) over 57 pootparen beschikt.

Leefwijze

Duizendpoten zijn echte “buitenbeestjes”. Ze leven onder vochtige omstandigheden en worden vaak aangetroffen in rottende bladeren, in de bovenste lagen van de bodem, onder de schors van bomen of in rottend hout, waar ze zich voeden met allerlei insecten die gedood worden door een beet van de gifkaken. Ze verplaatsen zich in een kronkelende beweging.

Soms worden grote aantallen duizendpoten aangetroffen in het enigszins vochtige en met mos begroeide rieten kap van een woning. Van daaruit komen ze gemakkelijk in de daaronder gelegen vertrekken. Ook worden duizendpoten aangetroffen in kelders in bijvoorbeeld een voorraadje opgeslagen aardappelen. Insecten die zich in deze voorraad bevinden, vormen een goede voedselbron voor duizendpoten. Daarnaast kunnen ze worden aangetroffen in vochtige kruipruimten, vooral wanneer daar oud, rottend hout ligt.

Als duizendpoten binnenshuis worden aangetroffen, is de oorzaak veelal een te hoge luchtvochtigheid.

Geen schade

Duizendpoten veroorzaken geen schade aan levensmiddelen of huisraad en zijn, mede omdat ze insecten eten,  nuttige dieren.
Wel kunnen sommige tropische soorten de mens een pijnlijke beet bezorgen.

Wering

Bij aanwezigheid van duizendpoten moet eerst de bron worden opgespoord en vervolgens opgeruimd. Dat kan inhouden dat een partij groenten moet worden verwijderd of dat rottend organisch materiaal zoals afgevallen bladeren moet worden verwijderd uit dakgoten, van platte daken of rondom het huis. Omdat u met deze acties eventuele insecten verwijdert, zullen duizendpoten geen voedsel meer kunnen vinden en uiteindelijk vanzelf verdwijnen.

Ook binnenshuis kunnen de nodige maatregelen worden getroffen. Vertrekken waarin duizendpoten worden gesignaleerd, kunt u proberen zo droog mogelijk te maken door bij droog, zonnig weer flink te luchten of door de ruimten goed droog te stoken. Eventuele kieren waardoor duizendpoten naar binnen kunnen komen, moeten worden afgedicht. Enkele exemplaren die in de woning worden aangetroffen, kunt u wegvangen en buiten uitzetten, of kunnen met de stofzuiger worden verwijderd.

Het gebruik van biociden (= bestrijdingsmiddelen) is niet zinvol, onnodig en wordt sterk afgeraden!

Advies

Mochten de weringsmaatregelen, uitgevoerd aan de hand van deze informatie, onvoldoende resultaat opleveren, neem dan contact op met het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD).