Plaagdier Risico Inventarisaties op veehouderijen
Datum verschijning rapport: september 2021
De afgelopen jaren wordt er een steeds bredere maatschappelijke discussie over stalbranden in ons land gevoerd. Met enige regelmaat breekt er brand uit op een veehouderij, waarbij vaak grote aantallen dieren om het leven komen.
De impact van een stalbrand is enorm. Voor de veehouder, maar ook andere betrokkenen zoals hulpverleners, zijn er grote gevolgen op emotioneel, materieel en financieel gebied. Om het tij te keren zijn er in de loop der jaren diverse plannen gemaakt door de overheid. In 2018 werd het Actieplan Brandveilige Veestallen 2018-2022 opgesteld. Waar het voorgaande plan, Actieplan Stalbranden 2012-2016, nog focuste op de verbetering van de brandveiligheid van nieuwe stallen, is het doel van het huidige plan om dit ook te bewerkstelligen bij bestaande stallen. Slechts een fractie van de stallen in Nederland is namelijk nieuw gebouwd, waardoor het aantal stalbranden na het in werking stellen van het voorlaatste plan niet verminderde.
De nummer één oorzaak die genoemd wordt in een eerder rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (2021) is kortsluiting. Ratten en muizen spelen hierbij mogelijk een rol; zij knagen graag aan het isolatiemateriaal van bedradingen. Als gevolg van schade aan elektrische bedrading, kan kortsluiting ontstaan.
Opdracht
Om deze problematiek verder te onderzoeken heeft het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) aan de Stichting Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD) verzocht om Plaagdier Risico Inventarisaties (PRI’s) uit te voeren op veehouderijen, met speciale focus op ratten en muizen. De PRI is dus specifiek afgestemd op ratten en muizen die in en rondom deze panden voor overlast kunnen zorgen. Het uitgangspunt van deze inventarisatie is Integrated Pest Management, afgekort IPM.
Tussen september 2020 en augustus 2021 zijn door het hele land 54 bedrijven bezocht waarvan 31 melk/rundveehouders, 15 varkenshouders en 8 pluimveehouders. De bedrijven zijn over het hele land verspreid (zie onderstaande afbeelding). Helaas werden door omstandigheden (COVID-19 pandemie en uitbraak van vogelgriep) minder bedrijven gevonden die aan het onderzoek wilden meewerken dan oorspronkelijk gedacht, maar met deze 54 bedrijven is het toch goed mogelijk om een aantal algemene bevindingen te delen. Aan veehouders is vooraf gecommuniceerd dat de gegevens van hun bedrijf niet zouden worden gedeeld met de opdrachtgever.